0 0,00*
Aykırı DüşüncelerOverlay E-Book Reader
Denis Diderot

Aykırı Düşünceler

EPUB sofort downloaden
Downloads sind nur in Italien möglich!


Produktdetails

Verlag
eKitap Projesi
Erschienen
2018
Sprache
Türkce
Seiten
66
Infos
66 Seiten
ISBN
978-605-225-956-6

Kurztext / Annotation

Diderot, tanrisal, dinsel inancin yerine akli geçiren adamdir, onun savasimi buydu ve bütün kör inançlari silip süpüren bu akil, görünen dünyayi, dogayi, felsefenin, sanatin, sag törenin temel ilkesi durumuna getirdi. Diderot'un yaygin çalisma alanini olusturan ilkedir bu. Maddeci ve gerekirci bir filozoftu. tanriya inanan kisinin filozof olmayacagini söyledi. 'Körler üstüne mektup'taki kör, kendini tanriya inandirmaya çalisan misyonere 'bunun için tanriya parmagimla dokunmam gerekir' der. Diderot, bu yüzden hapse girdi. 'D'alembert'in düsü'nde, madde tanrinin yerini almistir artik. Madde devinim ve duyarlilikla donatilmistir. Bilim gerekirciligin kanitidir. Bütün varliklar özçe birdir ve bir geçis, degisim, olusum süreci içinde bulunurlar. Öyle ise sag törenin temeli doga olacaktir. Dogasi geregi insan iyidir, hristiyan sagtoresinin sandigi gibi dogustan günahkar degil ve iyilikler de, kötülükler de, düzenin, kosullarin, egitimin ürünüdür. Insan, bu gerekircilik anlayisi içinde, özgür olamayacagi için, suçlu da bulunamaz. bu üslama sonucu olarak sanat, dogayi örnek almalidir. roman, resim, oyun gerçekçi olmalidir. Diderot, bunlari söylemekle kalmamis, romanlari ve oyunlari ile örneklendirmistir de ve çaginin sanatçilarini bu açidan degerlendirmistir.
Diderot, büyük savasimi ve essiz çabasi ile insanligin bastacidir bugün de ve onu böylesine unutulmaz kilan islerinin basinda ise elbet 'ansiklopedi' gelir. 'Ansiklopedi', yunanca enkyklios paidela'dan yapilmistir ve bütün bilimleri içine alan ögretim anlamina gelir. sözcügü bulan rabelais'dir (1532). Diderot ile d'alembert'in ansiklopedisine temel olan yapit, ingiliz chambers'in cyelopaedia'si idi; fakat diderot'nun etkisi ile ansiklopedi, bir çeviri yapit olmaktan çikip, gizemcilige karsi bilimin savas alani durumunu aldi. Bu yüzden de gerici çevrelerin karsi koymasini sonuçladi. diderot, yasami boyunca çalisti 'ansiklopedi' için, birçok maddeyi kendisi yazdi. bu ugurda yepyeni arastirmalara giristi, teknik degismekte oldugu için ortaya yeni araç-gereçler çikmakta idi, bunlari tanidi, adlandirdi, tanitti ve fransa'yi aydinlanma çagi'nin avrupa'da gözbebegi durumuna getirdi. Ancak unutmamali ki, bir ansiklopedi ortaya çikaran her ülkeyi aydinlanma çagi'ni algilamis sayamayiz. çogu ülkede bu tür yapitlar, genisletilmis sözlükler olmaktan ileri gidememistir. diderot'nun ansiklopedisi, toplu bilgi vermekten çok, dinsel inançlara karsi bilimlerin ögretimini üstlenmisti, demek yansiz degildi, metafizikle ve skolastikle çarpisiyordu..

Textauszug

OYUNCULUK ÜZERINE AYKIRI DÜSÜNCELER

BU ESER BOYUNCA IKI KISI KONUSMAKTADIR.

BIRINCI

- Artik ondan söz etmeyelim.

IKINCI

- Neden?

BIRINCI

- Dostunuzun yapitidir da (1) ondan.

IKINCI

- Ne önemi var?

BIRINCI

- Çok. Kendinizi ya onun yetenegini ya benim begenmemi küçük görmek; ya ona ya da bana beslediginiz inanci yitirmek siklarindan birini seçmeye ne diye zorlayacaksiniz?

IKINCI

- Böyle sey olmaz; olsa bile, her ikinizle daha önemli artamlara (meziyetlere) dayanan dostluguma bundan zarar gelmez.

BIRINCI

- Belki.

IKINCI

- Buna eminim. Su anda kime benziyorsunuz, biliyor musunuz? Oyunlarindan birinin ilk oynanisina gitmesin diye sevdigi kadinin ayaklarina kapanarak yalvaran tanidik bir yazara.

BIRINCI

- Sizin yazar alçakgönüllü ve önlemli (tedbirli) alan bir adammis.

IKINCI

- Kendisi için beslenen sevgi, yazinsal degeri için verilecek yarginin etkisinde kalir diye korkuyordu.

BIRINCI

- Bu olabilir.

IKINCI

- Halkin gözünden düsmekle biraz da sevgilisinin gözünden düsmekten korkuyordu.

BIRINCI

- Kendisine gösterilen saygi azalirsa, sevgi de azalir diye, öyle mi? Bu size tuhaf mi geliyor?

IKINCI - Kisacasi, böyle düsünüldü; loca kiralandi ve yazar en büyük basarisini kazandi. Bilemezsiniz nasil da kucaklandi, kutlandi, oksandi.

BIRINCI

- Halk, oyununu islikla karsilasaydi, daha çok kucaklanir, kutlanir ve oksanirdi.

IKINCI

- Elbette.

BIRINCI

- Ama yine de düsüncemi degistirmiyorum.

IKINCI

- Öyle olsun, ben raziyim. Ama unutmayin ki, ben kadin degilim ve bu konudaki düsüncenizi lütfen açiklamaniz gerekiyor.

BIRINCI

- Gerekli mi bu?

IKINCI

- Evet, gerekli.

BIRINCI

- Düsüncemin kiligini degistirmektense, susmak, benim için daha kolay olacak.

IKINCI

- Ben de öyle sanirim.

BIRINCI

- Öyleyse sert davranacagim.

IKINCI

- Dostumun da sizden istedigi bu.

BIRINCI

- Peki, düsüncemi söylemem gerekiyorsa... Dostunuzun özentili, dügümlü, bogumlu ve sisirme bir biçemle kaleme alinmis olan yapiti, herkesin bildigi düsüncelerle dolu. Bu kitabi okuduktan sonra ne büyük bir oyuncu daha yüksek bir düzeye ulasir; ne de kötü bir oyuncu, oldugundan daha iyi olur. Insana kisiliginin artamlarini; yüzünü, sesini, düsünme yöntemini ve inceligi, yaratilisi verir. Yaratilistan gelen artamlarini daha da yetkinlestirecek olan da, büyük örnekleri incelemek, insan ruhunu bilmek, görgü, sürekli çalisma, deneyim ve tiyatro aliskanligidir. Öykünmeci oyuncu, her seyi söyle böyle basaracak bir dereceye gelebilir; ama oyununun ne övgüye, ne de yergiye deger bir yani olur.

IKINCI

- Ya da her seyi elestirilebilir.

BIRINCI

- Öyle olsun. Yalnizca dogustan getirdikleriyle kalan oyuncu, çogu kez çok kötü, kimi zaman da pek iyidir. Hangi bakimdan olursa olsun, sasmaz bir orta hallilikten sakinin. Kendisine ne denli sert davransa d

Beschreibung für Leser

Unterstützte Lesegerätegruppen: PC/MAC/eReader/Tablet